Disputax: De dubbele moraal van Verene Shepherd (zwartepieten met de VN II)
Mijn eerdere vermoeden baseerde ik me op het gegeven dat mevrouw Shepherd meende af te moeten reizen naar Suriname, om daar met de commissie voor herstelbetalingen aldaar te spreken. Ze komt dus niet naar Nederland, om daar haar licht op te steken over het Sinterklaasfeest, Zwarte Piet en hoe men dat alles beleeft. Dat is in haar beleving duidelijk een reeds gepasseerd station, ze stoomt meteen door richting Suriname.
Om de vraag te beantwoorden of Zwarte Piet een racistisch stereotype is meent zij namelijk dat financiële genoegdoening voor de slavernij in de discussie moet worden betrokken. Daarmee leek het lot van Zwarte Piet bij voorbaat bezegeld; mevrouw Shepherd ging er in elk geval alvast vanuit dat hij een zwarte slaaf moet zijn geweest.
Nu vraag ik mij nog steeds af in hoeverre die herstelbetalingen criterium kunnen en mogen zijn in deze kwestie. Mocht de VN in al haar wijsheid besluiten dat Zwarte Piet een racistisch stereotype is, mag Nederland dat dan afkopen door ettelijke euronen naar Suriname te gireren? Mocht Zwarte Piet geen racistisch stereotype zijn, zijn die herstelbetalingen dan van de baan?
Mevrouw Shepherd, zelf lid van de Jamaicaanse commissie voor herstelbetalingen, lijkt de affaire Zwarte Piet voornamelijk in het licht van haar eigen agenda te zien.
Interview EenVandaag
Tijdens een interview met EenVandaag wordt Verene Shepherd op de man af gevraagd naar haar vooringenomenheid. Als lid van de onderzoekscommissie is ze verplicht verder onderzoek te doen, maar ze als "black person" in Nederland zou wonen zou zich tegen het fenomeen verzetten.Het onderzoek is nog niet afgerond, maar mevrouw Shepherd laat nu al weten dat Nederland moet stoppen met het Sinterklaasfeest omdat Zwarte Piet "racistisch is" en "een terugkeer van de slavernij".
Aan het eind van het interview maakt mevrouw Shepherd het helemaal bont; want waarom moeten wij malle Nederlanders nu helemaal twéé Santa Clauses hebben? Mevrouw de historica doelt daarbij op de Kerstman, u weet wel; de Coca-Cola-kopie van Sint Nicolaas.
De dubbele moraal van Verene Shepherd
Wat ik van mevrouw Shepherd zou willen weten is waarom het Perzisch nieuwjaarfeest Navruz zonder morren op de UNESCO-lijst van immaterieel erfgoed is geplaatst. Dat gebeurde in 2009. De zwart geschminkte Hajji Firuz, die dit feestelijk Perzisch nieuwjaarsfeestje aankondigt was daarbij geen beletsel. Met zijn rode lippen en malle muts is de gelijkenis met Zwarte Piet treffend, maar volgens de VN is Navruz juist een feestje dat aan culturele diversiteit bijdraagt;Hoe kan het dat deze Perzische equivalent van Zwarte Piet zonder weerstand of kritiek van de Working Group of Experts on People of African Descent, waar mevrouw Shepherd voorzitter van is, op die lijst terecht kwam?
Verene Shepherd is een gelauwerd professor die zich veel met genderissues bezighoudt. Ze schreef ettelijke boeken over de slavernij en emancipatie. In 2010 zong de Jamaican Observer haar lof:
Waar was mevrouw Shepherd toen tradities waar vrouwen niet aan mee mogen doen met goedkeuring van de VN op die UNESCO-lijst werden geplaatst? Die zijn mondiaal nog erg populair ook. Neem nu het Japanse Kumiodori, prachtig traditioneel muzikaal theater, dat is voorbehouden aan mannelijke acteurs. Of Chhau, een dans uit India, waarbij sommige passen gebaseerd zijn op de werkzaamheden van huisvrouwen maar waaraan geen vrouw mee mag doen. Huisvrouw of niet. Dichter bij huis is er de Leuvense Abrahamdag. Leuk, maar slegs vir belegen mannen.Wat, waren die vrouwen niet zwart genoeg? Geen slaven geweest? Geen argument in de discussies rond herstelbetalingen voor slavernij uit het verleden?
Mocht uit dat "gedegen" onderzoek van de VN nog blijken dat Zwarte Piet (al dan niet ten dele) geënt is op het image van de Moorse page en de Moorse slavenhaler, gaan we dan eindelijk naast de trans-Atlantische slavenhandel ook de Arabische Afrikaanse slavenhandel en de Barbarijse slavenhandel op de agenda van de genoegdoening zetten? Mogen de nazaten van de Barbarijse slaven en van blanke slaven, relatief klein in aantal maar toch, ook meedoen?