Nederland stapt langzaam over van aardgas naar steenkool.. waarom?
Vorige week werd de gasgestookte Rijnmondcentrale in Rotterdam failliet verklaard. Deze week meldde energiebedrijf GDF Suez dat het overweegt om twee gasgestookte centrales in Nederland stil te leggen. Als redenen geeft men op de groeiende hoeveelheid duurzaam opgewekte energie en de lage steenkoolprijs.GDF Suez en andere energiebedrijven E-On en Nuon hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd in nieuwe kolencentrales. De energiebedrijven voorzagen kennelijk jaren geleden al dat er in de komende 30 jaar steeds minder aardgas beschikbaar zal zijn en dat steenkool de belangrijkste brandstof voor elektriciteitsopwekking zal worden. De beslissing om over te stappen van aardgas naar steenkool wordt door de stichting Natuur en Milieu een "historische vergissing" genoemd. Maar mijns inziens hebben de energiebedrijven zeer lang nagedacht en weloverwogen gekozen voor steenkool.Aardgas wordt in West-Europa schaarser en duurderIk blogde al eerder over het opraken van het Nederlandse aardgas. Nederland zal in de toekomst meer aardgas gaan importeren. Het is echter de vraag hoeveel aardgas en waar dat aardgas vandaan zal gaan komen.Door de aanleg van de Nordstream- en Southstream-pijpleidingen kan er steeds meer Russisch aardgas naar West-Europa getransporteerd worden. Maar helaas is de Southstream-pijpleiding geschrapt door politiek gesteggel tussen de Europese Unie en Rusland. De Nordstream-pijpleiding alleen heeft onvoldoende capaciteit om het wegvallen van de Nederlandse aardgasproduktie te vervangen.De aanleg van de Nabucco-pijpleiding, die aardgas vanuit Iran, Azerbeidjan en Turkmenistan naar Europa moest brengen, is in 2012 afgeblazen.Deze ontwikkelingen leiden ertoe, dat in West-Europa de komende decennia aardgas schaars en dus ook duur zal gaan worden.Als laatste redmiddel zou men in West-Europa vloeibaar aardgas uit Qatar kunnen gaan importeren. Maar helaas wordt de hoeveelheid LNG die getransporteerd kan worden beperkt door het aantal LNG-tankers en de capaciteit van de LNG-terminals in de vertrekhavens en de aankomsthavens in West-Europa. Het duurt vele jaren om LNG-terminals en tankers te bouwen.Doordat LNG moeilijk en beperkt te transporteren is, zijn er grote regionale prijsverschillen voor vloeibaar aardgas.Op het plaatje hieronder (uit mei 2012) zie je dat de prijs van LNG in Japan, Korea en China wel zes of zeven keer zo hoog kan zijn als de prijs in de VS.
LNG is geen goede alternatieve brandstof voor elektriciteitsopwekking voor als het aardgas uit Nederlandse bodem opraakt.
Steenkool is een makkelijk en betrouwbaar alternatiefZo'n 5 jaar geleden besloten de grote elektriciteitsproducenten E-On, Nuon en GDF Suez om nieuwe kolencentrales te bouwen. Geïmporteerde steenkool leek in de ogen van de elektriciteitsproducenten de brandstof van de toekomst.De infrastructuur om steenkool te importeren is in Nederland al aanwezig. In de haven van Rotterdam en in de Eemshaven kunnen bulkcarriers met steenkool worden gelost. De centrales werden gebouwd in de directe omgeving van de havens.Er wordt al eeuwenlang steenkool met schepen getransporteerd: het is niet snel maar wel goedkoop en veilig.Er zijn veel landen, die op grote schaal steenkool exporteren. Die landen (de VS, Zuid-Afrika, Colombia, Canada, Australië) zijn stabieler en politiek betrouwbaarder dan de gasexporterende landen als Rusland, Iran, Qatar, Azerbeidjan en Turkmenistan.Doordat steenkool makkelijk te transporteren is en op veel plaatsen ter wereld geëxporteerd wordt, zijn er maar kleine regionale verschillen in de prijs van steenkool.In de ogen van elektriciteitsproducenten is steenkool een goedkope makkelijke alternatieve brandstof om aardgas te vervangen.
De Nederlandse overheid heeft geen duurzaamheidsvisie en geen regieDe elektriciteitsproduktie is in Nederland geprivatiseerd. De elektriciteitsproducenten kunnen zelf kiezen welke brandstof ze willen gebruiken. Bovendien worden ze door concurrentie gedwongen om de goedkoopste brandstof te kiezen.Als de overheid de energiebedrijven dwingt om de CO2-uitstoot te beperken en geen bouwvergunning verleent voor kolencentrales, dan zal de elektriciteitsprijs stijgen. Helaas ontbreekt het de overheid aan politieke moed en visie. Men laat de regie over aan de elektriciteitsbedrijven en de marktwerking.
Annotaties: