Ik neem het op voor Yuri - NRC

Maandagnacht zat ik een stukje te tikken over Yuri van Gelder. Hij moest nog een week wachten voordat hij in de finale kon turnen. ‘Verveling ligt op de loer’, schreef ik. En ook dat ik hoopte dat Yuri zijn oefening aan de ringen zou eindigen zonder nahup. Dat bezorgde hem te veel aftrek van punten.

Al mijn woorden konden de volgende ochtend bij het groot vuil. Ik lag nog in bed en las op mijn mobiel het bericht dat hij de Spelen moest verlaten vanwege ontoelaatbaar gedrag.

In de tijd dat ik het televisieprogramma Holland Sport maakte, heb ik Van Gelder een paar keer ontmoet. Mijn indruk? Een aardige jongen met een licht onzekere oogopslag. En een manisch sporter met een ijzeren discipline tijdens de training in een turnzaaltje, een plek waar ik al na een week tegen de muren zou opvliegen.

Yuri turnt al sinds zijn vijfde. Waar een ander dagelijks zijn partner of huisdier begroet, zegt Yuri ‘goedemorgen, jongens’ tegen twee houten ringen.

Zijn lijf is zo hard als gewapend beton, de zwakte schuilt in zijn hoofd. Dat wist hij, dat wisten mensen om hem heen. Hoe sterk hij ook was in lichamelijke zin, sinds hij bekende verslaafd te zijn aan cocaïne en moest afkicken, ging hij door het leven als ‘die turner met zijn witte lijntje’. Het is een gruwelijk gegeven voor een topsporter; je ziet er onaantastbaar sterk uit, hangt moeiteloos secondenlang in de ringen maar de buitenwereld denkt alle rotzooi erbij.

Het idee dat Yuri van Gelder dinsdag vastzat met een gordel in een vliegtuig van Rio naar Nederland, bezorgde me hartzeer. Kwalificaties als ‘dom’ en ‘zielig’ zijn niet afdoende om iemand in zo’n situatie te typeren. Ik waag me er in ieder geval niet aan, ik ken hem maar een beetje.

Vragen spoken door mijn hoofd:

Waarom mag de Braziliaanse voetballer Neymar tijdens de Spelen ongestraft in een nachtclub rondlopen?

Waarom is biermagnaat Heineken de sponsor van het Holland House?

Wat zou ik doen als ik na jaren van hard trainen eindelijk in de finale van de Olympische Spelen sta? Hoe zou ik de spanning op een groot toernooi combineren met zaken die mijn geest verruimen en even lucht geven?

De antwoorden moeten van Yuri van Gelder komen. Hij mag ze ook voor zichzelf houden. Niet alles van een sporter gaat ons aan.

Ja, ik neem het op voor Yuri, wat er verder ook nog als een soort van sensationele nahup naar buiten komt over zijn nacht in Rio. Waarom? Ik heb een zwak voor iemand met een zwakte. Een zwak voor iemand die vlucht uit de zwaarte van zijn bestaan.

Deze column las Wilfried de Jong dinsdag voor op Radio 1.

https://www.nrc.nl/nieuws/2016/08/09/ik-neem-het-op-voor-yuri-3617610-a1515446