[COLUMN] Wat er mis is met Serious Request van 3FM – RadioCollege

Het zal je niet ontgaan zijn: de jaarlijkse PR campagne van de Nederlandse Publiek Omroep is weer begonnen. Even de tegenvallende luistercijfers van het afgelopen jaar wegpoetsen door 3FM op de kaart te zetten middels een Glazen Huis op de markt van een grote stad ergens in Nederland en Radio 2 met de luisterduur verlengende knaller ‘de Top 2000’. Laten we ons even op die eerste concentreren; wat is daar eigenlijk mis mee dat NPO 3FM dit steevast doet in december?

54 jaar geleden, in 1962, was er ene Mies Bouwman twee dagen lang op TV en radio te horen met de aktie ‘Open het dorp’. Een sympathieke inzameling in een tijd dat er nog niet veel te beleven viel op de Nederlandse kastjes. Artiesten kwamen langs, er werd heel jofel gedaan over bedragen en Nederland scharrelde bijna 13 miljoen gulden bijelkaar voor een zorginstelling voor gehandicapten, ergens in Nederland. Een dag later overleed Prinses Wilhelmina. Kortom, Nederland had weer wat om over te praten en het verbond ons.

Nu zitten we natuurlijk met zo’n zelfde inzamelingstoestand, op 3FM en een overbodig digitaal kanaal op de decoder. We zamelen ieder jaar in december geld in voor een of ander NOVIB achtig doel.. Diarree in Afghanistan, maagzweren in Jakarta of iets met ondervoede kangoeroes in Australië. Kortom: de grote verwegshow. Dat is dan ook het eerste wat mis is met deze aktie van 3FM: in Nederland lopen zat mensen rond die amper hun hoofd financieel boven water kunnen houden. Er zijn zat kinderen ziek waar hard geld voor onderzoek voor nodig is. Ondernemers die omvallen of nét hun hoofd boven water kunnen houden. Maar dat zijn natuurlijk geen onderwerpen waar je eens lekker arty farty en als betrokken wereldburger mee voor de dag kunt komen. Nee stel je eens voor zeg, dat de Publieke Omroep ook werkelijk de stem van en een steun voor hun publiek zou zijn! Nota bene het publiek dat allemaal geld bijelkaar legt om überhaupt een Radio 2 en 3FM te kunnen bekostigen.

Punt 2 is mooi helder te maken aan de hand van een artikel dat recent verscheen in Bn/De Stem. Ondernemers rond de grote markt in Breda maken zich ernstig zorgen over het wegblijven van klanten door Serious Request. Je zal als winkelier maar je jaaromzet willen redden in december en de grote sprinkhaan 3FM landt in je achtertuin. Dan heb je het nakijken. De OndernemersPartij vindt dan ook dat omroepvereniging BNN/VARA, de grote winnaars van deze jaarlijkse marketingstunt, de Bredase ondernemer financieel moet compenseren. Dan maar een tonnetje minder naar Giel Beelen.

Punt 3 is de beluisterbaarheid. Er wordt dan gewoon maar besloten dat 2 deejays een midweek lang radio moeten maken. Zes uur lang! Om en om. Twee onervaren jongens, die vast wel worden opgehitst door het aanwezige publiek waardoor ze energie krijgen, maar traditioneel levert dit onbeluisterbare radio op, met vage muziek, veel te lange gesprekken met bekende artiesten en een hoop geschreeuw om aandacht voor het noodlijdende 3FM. Je zal maar op een kantoor werken waar de godganse dag 3FM aanstaat. Mooi, vakkundig stukje radio krijg je dan te horen de hele week. En niet vergeten: geld doneren he! Kom op mensen, het geld bij ons is op.. daar is Matthijs van Nieuwkerk van op vakantie!

Brengt ons nog bij een mooi punt: al dat gekoketteer met BN’ers en artiesten, die toevallig net een nieuwe kerstsingle uit hebben of iets anders te verkopen en ‘geheel belangeloos’ komen overnachten in het glazen huis, of de deur op slot doen. Het is al erg genoeg dat we iedere avond om 19u30 naar een commercial van een half uur moeten kijken op NPO1 genaamd DWDD. Dit is gewoon de verlengde versie. Waar is de stem van het publiek?

Aaaah ja, het publiek MAG EEN PLAATJE AANVRAGEN! JOEPIE! Dáár hebben we de radio anno 2016 nog voor nodig.. Het kost je wel nog wat geld luisteraars, want we kunnen die arme mensen met buikschurft in Timboektoe echt niet in de kou laten staan deze winter!

Is het raar dat plaatjes zoals hierboven al jaren rondgaan in de maand december op social media? Net als bij de politiek voelt de doorsnee Nederlandse burger (en dan heb ik het niet over de linkse elite) zich niet gehoord en niet vertegenwoordigd bij de NPO. Ja er was een TV programma genaamd Man Bijt Hond waar de burger zijn stem in kwijt kon. Maar toch vooral even laten zien hoe dom hij was, met infantiele items als De Babbelbox en een voiceover waar de arrogantie vanaf droop. Neem een voorbeeld aan de Vlaamse versie en publieke omroep VRT, waar de doorsnee Vlaming gewoon normaal aan het woord komt en niet neergezet wordt als een Pipo de clown waar de omhooggevallen, zichzelf hoger achtende medemens eens lekker om kan lachen.

De NPO radiozenders horen te verbinden en te informeren. Niet zich constant bezig te houden met marktaandelen, luistercijfers, positionering en muziekonderzoek. Dat is het domein van de commerciële radio. Die krijgen namelijk niet ieder jaar een zak met geld waar ze eens lekker mee mogen gaan spelen, die ondernemers moeten iedere euro zelf verdienen. In mijn tijd als ochtenddeejay voor Veronica liet ik van nature ‘de gewone mens’ aan het woord. Dat kreeg ik dan ook regelmatig terug als compliment van de luisteraar, ‘je bent gewoon lekker iemand van ons, je voelt je niet verheven en je zit niet vanaf een troon ons toe te spreken, je praat mét ons’. En ik zat dan nota bene nog bij een commercieel station, waar alleen de adverteerder het geld inbrengt en dus een bepaalde doelgroep in leeftijd of achtergrond bediend wordt. Er is ooit een commerciële radiozender geweest genaam Caz!, waar ze geprobeerd hebben het gat dat de publieke omroep laat vallen op de radio dan maar commercieel in te vullen, met maatschappelijk betrokken items en gesprekken in de programma’s, gepresenteerd door intelligent talent, aangevuld met recente muziek. De wereld op z’n kop! Waar is de stem van het volk op de landelijke publieke radio? Oud radiobaas en deejay Erik de Zwart vatte het treffend samen toen hij zei: Radio 2 en Radio 3 kunnen in de verkoop, als commerciële zender.

Waarom besteedt een station als 3FM, dat zich graag als jongerenstation profileert, niet de hele maand december aandacht aan de opkomende verkiezingen. En laten ze woordvoerders van de jongerenpartijen aan het woord, in plaats van deze commerciële geldophaalaktie met als doel luistertijd verlengen en dus een hoger marktaandeel. Ook in de zwarte pieten discussie had 3FM een mooie publieke taak kunnen hebben, door voor- en tegenstanders aan het woord te laten. Idem met het Oekraïneverdrag. Of andere maatschappelijke issues. Waarom hoor ik nooit de mening van het publiek op de publieke omroep? Of luister ik soms op verkeerde tijden, als er toch vooral infantiel gelach en gedoe te horen is. Is het raar dat ik meer diepgang, verrassing, onderscheidenheid en intelligentie wil?

Ik zou natuurlijk lid kunnen worden van de VPRO. En een donatie kunnen doen aan de HUMAN. Maar garandeert mij dat deze omroepen meer en betere zendtijd krijgen? Een publieke omroep waardige plek?

Toegegeven, Radio 1 doet een poging met het programma Stand.nl waarin mensen telefonisch hun zegje mogen doen. Het is een begin. En de regionale omroepen laten heel vaak mensen uit de regio zien en aan het woord. Geen wonder dat bijvoorbeeld L1 in Limburg de best beluisterde zender is. Zijn de Limburgers dan zo chauvinistisch? Nee, ze voelen zich verbonden met deze zender omdat ze er zichzelf terughoren en terugzien. Ja, dus (en daar kom ik nogmaals met een standpunt van de partij waar ik me bij aangesloten heb) moet er meer geld naar de regionale zenders, in plaats van minder. Zij vervullen hun taak met verve! En sloten net met z’n allen wel een ophaalaktie af voor de minderbedeelden in Nederland, waarschijnlijk omdat dat onderwerp niet sexy genoeg is voor de landelijke publieke zenders.

Laten we niet vergeten dat de Nederlandse Publieke Omroep, kortom het grote zenderpark van de Staatsomroep, zowel op radio als tv, gevuld wordt door omroepverenigingen. Dat zijn net als biljartverenigingen clubs met mensen die hetzelfde leuk vinden. In dit geval niet biljarten maar omroepen. Deze verenigingen mogen geen winst maken. Ze moeten er zijn voor hun leden. Die ook inspraak dienen te hebben. Op papier een leuk systeem, maar waarom voelt bijna niemand zich meer vertegenwoordigd en gehoord door deze verenigingen? En komt er steeds meer kritiek op torenhoge salarissen die de bestuurders en omroepers krijgen? Waarom gaan de belangrijkste uitzenduren naar de meest commerciële omroepverenigingen BNN/VARA en AVROTROS? Terwijl omroepen als de VPRO, HUMAN en EO, die écht iets brengen voor hun achterban en wél met de broodnodige diepgang komen, weggestopt worden in de avonduren op 3FM en tegenover NPO1 kijkcijferknallers ergens op NPO2 in de late avond, of op zondagmiddag.

Kersverse ochtendjock Domien van 3FM kan wel stoer roepen in De Volkskrant dat er minder witte mannen te horen moeten zijn (goh uit welke partijhoek zou hij dat geleend hebben, heerlijk politiek correct weer), roep liever ‘laat de gewone, doorsnee (jongere of oudere) man of vrouw eens aan het woord op een zender die ze nota bene zelf betalen’. Dan laat je meer de stem van je achterban horen. Oh wacht, Domien werkt voor de commercieelste van allemaal. BNN/VARA. Net als zijn collega in de middag, waarmee hij nu samen opgesloten zit om hun markt- en merkwaarde omhoog te krikken. Dat gaf de kersverse zenderbaas van 3FM laatst ook ruiterlijk toe in een interview; we hebben de programmanamen afgeschaft om de bekendheid van onze deejays te verhogen. Wat dacht je van eens wat mensen daar neer zetten die een journalistieke opleiding hebben genoten, zodat ze een goed interview kunnen afnemen, in plaats van louter hippe plaatjes aan- en afkondigen en ‘hoitjes’ roepen.

Ik ben zelf, puur uit gebrek aan dit soort gesprekken bij de NPO radiozenders, maar een aantal jaren geleden diverse podcastseries gestart op iTunes om de normale mens, zonder connecties in het mediawereldje, ook een stem te kunnen geven. Een daarvan heet ‘Leven zonder stress’, waarin ik spreek met allerlei soorten mannen en vrouwen over hun kijk op het leven. Een andere podcast heet ‘Praten over ADHD’ over de diverse zienswijzen op dit onderwerp. Waar blijft de NPO met dit soort diepgang, al is het maar in podcastvorm? Hulde aan de VPRO en HUMAN, die hun taak hierin wel serieus nemen. Maar de rest? Ja een podcast met gratis muziek, die we overal kunnen krijgen, dat wil de AVROTROS nog wel doen.

De publieke media, is net als de politiek, in handen gevallen van een clubje politiek correcte mensen die elkaar allemaal de hand boven het hoofd houden en de bestbetaalde baantjes toeschuiven. Goh Patrick, wat origineel, heb je zeker ook nooit ergens anders gehoord? Dat dit al jaren geroepen wordt door veel Nederlanders wil nog niet zeggen dat er niet een kern van waarheid in zit. We willen toch verbinding in Nederland? Nou begin dan eens met publiek geld goed te besteden en de Nederlandse burger een stem te geven. Zodat deze zijn stem dadelijk op 15 maart 2017 niet alleen laat gelden als proteststem tegen een vercommercialiseerd omroepbestel en een ondoorzichtige, onherkenbare politieke enclave.

Een kanaal als Holland Doc 24, met prachtige, informatieve documentaires op de digitale kabel: wegbezuinigd. Verhelderende, inspirerende radio in de avonduren op Radio 5? Wegbezuinigd. Moet muziek gedraaid worden, scoort beter. Overigens bedacht door de nieuwe overkoepelende radiobaas van de NPO Jurre Bosman, toen nog alleen verantwoordelijk voor Radio 2 en Radio 5. Hij creeërde oa het sterrenteam dat nu Radio 2 vult.  Een programma genaamd Tendens, over levensbeschouwing op Omroep Gelderland? Weg. En de lijst wordt maar langer. Om maar te zwijgen over het feit dat er steeds meer commerciële jongens naar de publieke omroep gehaald worden; niet alleen on-air maar ook als leidinggevende. Nieuwe baas van NPO Fun X: de oude baas van Radio 538. De nieuwe baas van Omroep Gelderland: komt bij SBS6 vandaan.Tel uit je winst! Toch knap voor een groep publieke omroepen die geen winst mogen maken.

De Publieke Omroep zou, nee moet, afgerekend worden op hoeveel ze informeren, of ze evenredig veel ruimte geven aan alle groepen mensen en meningen in Nederland en deze bedienen op hun behoefte aan diepgang en cultuur, niet louter op entertainment. En al helemaal niet primair op luistercijfers, marktaandeel en dus STER inkomsten waar de NPO dan weer lekker verder de commerciële zenders mee kan beconcurreren.

Overigens staat het volgende paradepaardje van de publieke omroepen al weer te trappelen voor de deur; ‘het gouden radioring gala’. Waarin wij van de publieke omroep prijzen gaan uitreiken aan andere mensen van de publieke omroep. En heel misschien één of twee commerciële talenten, voor de vorm, als het echt niet anders kan. Kost wat, maar dan heb je ook weer wat om je station en omroepvereniging mee in de kijker te spelen.

Ik ga me denk ik maar inschrijven bij de lokale buurt- of voetbalvereniging, die komen wel op voor mijn belangen. En dan word ik ook nog eens gehoord. Aldus de gemiddelde burger. En kom maar op met het eeuwige gezeur dat dit populistisch, rechts gelul is. Of racistisch. Het enige antwoord dat je steeds hoort op klachten uit de maatschappij, keer op keer op keer. Hoe knap dat je dat nog steeds durft vol te houden, na al die jaren. Chapeau, moraalridders van Nederland! Nu lekker naar 3FM luisteren en klappen als het eindbedrag bekend gemaakt wordt he, dat hoort erbij, als geëngageerd inwoner van Nederland.

Patrick Kickentwitter.com/kicken

Vind ik leuk:

LikeLaden…

https://radiotips.wordpress.com/2016/12/19/column-wat-er-mis-is-met-serious-request-van-3fm/